İşaret Dili Tercümanı Nedir? Olanakları Nelerdir?

Tercüman, kaynak dildeki yazılı ya da sözlü uygulamaları hedef dile aktaran kişilere verilen unvandır. İşaret dili ile iletişim kuran bireyler sembolik işaretler aracılığı ile anlaşırlar. Bu sembollere yüklenen anlamlar iletişimin karşılıklı gelişmesinde aracılık vazifesi görürler. İşaret dili, işitme veya konuşma engeli olan bireylerin kullandığı bir yöntemdir. İşaret Dili Tercümanı da bu bireylerle iletişim kurmak üzere görev yapar. El, kol ve beden dili gibi unsurlar kullanılarak duygu ve düşünceler ifade edilmek istendiğinde işaret diline ihtiyaç duyulur. Bu dile ait unsurların sözlü ya da yazılı olarak hedef dile aktarımını yapan kişiler işaret dili tercümanlarıdır. İşitme ya da konuşma engeli olan vatandaşların sağlık, eğitim, iş ya da hukuki konularda kamu kurum ve kuruluşlarında hizmete ihtiyaçları olduğunda iletişim kurulması için başvurulan kişiler işaret dili tercümanları olmaktadır.

İşaret Dili Sertifikası Nasıl Alınır?

İşaret Dili Tercümanı olabilmek için geçilmesi gereken bazı aşamalar söz konusudur. Bu aşamalar eğitim alınmak sureti ile aşılacağından işaret dili tercümanlarının sertifika alması gerekmektedir. Kurslar aracılığı ile verilen sertifikalarla bireylerin iletişim kurması hedeflenirken ardından bir üst seviyeye çıkma hakkına sahip olmaktadırlar. Millî Eğitim Bakanlığı’nın onayladığı sertifikaları almaya hak kazanan adaylar işaret dili öğreticiliği ve tercümanlığı da yapabilmektedirler.

İşaret dili tercümanlarına son yıllarda duyulan ihtiyaca bağlı olarak Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı tarafından sınavlar açılmakta ve bu alanda eğitimi olan bireyler istihdam edilmektedirler

• Üniversitelerin işaret dili için oluşturdukları lisans veya ön lisans programlarından eğitim almak suretiyle diploma alınabilir
• Okur yazarlık diploması olan bireyler işaret dili eğitim programlarına katılabilmektedir
• İşaret dili öğreticisi olabilmek için gerekli belgeleri almak üzere Halk Eğitim Merkezleri ya da Özel Eğitim Kurumlarının açtığı sertifika programlarına katılmak suretiyle belge alınabilir

İşaret Dili Tercümanı Nasıl Olunur?

İşaret Dili Tercümanı olmak isteyen adaylar üniversitelerin lisans ya da ön lisans programlarından herhangi birini bitirdiklerinde işaret dili ile ilgili bir sertifikalı eğitim almalıdır. Alınacak eğitimin ardından yeterlilik gösterdikleri takdirde bu alanda hizmet verebileceklerine dair bir belge almaya hak kazanacaklardır. Bunun yanı sıra üniversitelerde işaret diline yönelik lisans ve ön lisans eğitimleri de mevcuttur.

İşaret dili konusunda eğitim almak isteyenler Millî Eğitim Bakanlığı tarafından açılan kurslara katılarak bir sertifika almaya hak kazanmalıdırlar. Çeşitli özel kurumların da bu alanda hizmetleri mevcut olmaktadır.

Ülkemizde YÖK’ün yaptığı çalışmalar kapsamında yaklaşık iki yıl önce Ankara Üniversitesi Türk İşaret Dili ve Sağır Çalışmaları Ana Bilim Dalı oluşturularak bu alanda yüksek lisans eğitimi almak mümkün hale gelmiştir.

Kişiler işaret dili konusunda kendilerini geliştirme gereksinimi duyduklarında, bu alanda bir sertifikaya sahip olmak istediklerinde ya da yeni bir meslek sahibi olmayı hedeflediklerinde işaret dili sertifikası almak suretiyle işaret dili tercümanı olabilmektedirler. Bununun için yapmaları gereken yetkili kurumların açmış olduğu eğitim programlarına katılarak sertifika almaktır.

İşaret Dili Tercümanı İş İmkanları Nelerdir?

İşaret Dili Tercümanı olarak görev alan kişiler gerek kamusal alanlarda gerekse özel sektörde çalışma imkanına sahiptir. İşitme ve konuşma engeli olan bireylerin eğitim, iş, sağlık gibi birçok konuda yardıma ihtiyacı olabilmekte ve kamu kurumlarından hizmet almaları gerektiğinde iletişim problemleri ile karşılaşılabilmektedir.

• İşaret dili tercümanları gerek adliyelerde bilirkişi olarak gerekse hastane, karakol ya da tapu dairesi gibi kamusal alanlarda tercüman olarak görev yapabilmektedir.
• İşaret dili tercümanları aynı zamanda noterden sertifikalarını onaylattıkları takdirde yeminli tercümanlık da yapabilmektedirler.
• Spor organizasyonları kapsamında Türkiye İşitme Engelliler Spor Federasyonu tarafından görevlendirilebilirler.
• Halk Eğitim Merkezi veya özel eğitim merkezlerinde eğitici olabilirler

İşaret Dili Öğrenmek Ne Kadar Sürer?

İşaret Dili; el, kol ve beden dili aracılığı ile anlatılmak istenen duygu ve düşüncelerin karşı tarafa aktarılması sırasında kullanılmaktadır. İşaret dili özel bir eğitim modeline sahiptir. Bu dile ait eğitimler 18.yüzyıldan beri eğitim kurumlarında verilmektedir. Türkiye’de ilk sağırlar okulunun kuruluşu 1902 yılına denk gelmektedir. Yıldız Sağırlar Okulu 2. Abdülhamit döneminde açılmıştır.

İşaret dili öğrenmek için belli dönemlerde açılan sertifika programları olmaktadır. Bu programlarda işaret dilini öğrenmek için birkaç haftalık eğitim programları olabilmektedir. İşaret Dili Tercümanı olmak ya da öğretici olarak görev almak isteyen bireylerin bu konuda alacakları eğitim biraz daha uzun süreli olmaktadır. Ayrıca üniversitelerin 4 yıllık lisans ya da 2 yıllık ön lisans bölümleri de bu tür eğitimlerin alındığı yerlerdir.