Çeviri veya tercüme, bir dil kapsamında ele alınan konuşma ve metinlerin başka bile çevrilmesi anlamına gelmektedir. Basit bir uygulama gibi görünse de çeviri yapılacak kaynağın içeriği ve düşünceleri hiçbir yorum katılmadan çevrilmektedir. Bu bağlamda tercüme, oldukça disiplin ve bilgi gerektiren bir konu olarak kabul edilmektedir.
Tercümede esas alınması gereken eldeki kaynağın anlam bütünlüğünün korunmasıdır. Şekil bütünlüğü korunmaya çalışıldığı zaman tercüme tam olarak yapılamamakta ve ortaya ana kaynaktan bağımsız cümleler çıkabilmektedir. Tercüme kapsam bakımından oldukça geniş bir alana yayılmaktadır. Bu sebeple de tercümenin durumuna bakılarak farklı uzmanlara ihtiyaç duyulabilmektedir. Tercümenin doğru bir kişi tarafından yapılması olası hataları en aza indirmektedir.
Konuşma esnasında yapılan tercüme toplamda 3 ana başlığa ayrılabilmektedir. Yazılı kaynakların tercümesinde ise farklı metotlardan yararlanılmaktadır. Bu metotların en fazla kullanılanı ise pratik metot olarak belirlenmektedir.
Diyalog Tercüme
Diyalog tercümesi, bu konuda neredeyse en sık kullanılan yöntemdir. Bu bağlamda iki farklı dil konuşan insanlar arasında anında çeviri yapılmaktadır. Diyalog tercümesi, işlev bakımından ardıl tercüme ile benzerlik göstermektedir. Ancak diyalog tercümesinde çevrilen cümleler, ardıl tercümeye göre daha kısa kabul edilmektedir.
Diyalog tercümesi, genellikle resmi sayılmayan ortamlarda yapılmaktadır. Bu yönteme hastane ya da turizm için kullanılan mekanlarda ihtiyaç duyulmaktadır. Kısa konuşmaların anında çevrilmesi ve karşıdaki kişiye bir yanıt olarak verilmesi diyalog tercümesi olarak isimlendirilmektedir.
Ardıl Tercüme
Ardıl tercüme, diyalog tercümesinin daha uzun konuşmalarla ve resmi sayılan ortamlarda yapılan halidir. Ardıl tercüme yapan tercümanlar genellikle diyalogları not alırlar. 3 dakikayı geçmeyen not alma sonucunda da bu konuşmayı karşıdaki kişiye doğrudan çevirirler. Ardıl tercümeye; konferans, seminer ya da iş toplantısı gibi resmi alanlarda ihtiyaç duyulmaktadır.
Eş Zamanlı Tercüme
Eş zamanlı tercüme, bu alandaki en zor iş olarak değerlendirilmektedir. Bu yöntem, aynı zamanda simultane tercüme olarak da bilinmektedir. Eş zamanlı tercüme esnasında çevirmen, konuşmacıyı dinledikten hemen sonra ilgili konuşmayı aktarmak zorundadır.
Pratik Metot ile Tercüme Nasıl Yapılır?
Tercüme, konuşma esnasında yapılabildiği gibi yazılı kaynaklar üzerinden de yapılabilmektedir. Pratik metot olarak adlandırılan bir işleyiş sayesinde metinleri farklı bir dile çevirmek oldukça kolay olmaktadır. Bu kapsamda pratik metot, aşağıdaki adımlar izlenerek tamamlanmaktadır.
– Çeviri yapılacak yazıyı sonuna kadar okumak ve genel içeriği kavramak. Bu esnada yazıda vurgulanan fikir ve düşünceleri doğru anlamak.
– Paragrafları farklı renklere boyamak ve cümleleri ayırmak.
– Cümle ögelerini belirlemek ve bunları sırasıyla yazmak.
– Çeviri yapılan dile uygun olarak cümle ögelerini doğru bir şekilde sıralamak, gerekirse kolaylık olması için bunları numaralandırmak.
– Numaralandırma işlemi sonrasında gerekli bulunan cümleler için bağlaç seçimi yapmak. Seçilen bağlaçları parantez içerisine alıp, ilgili alana yazmak.
– Numaralandırılan ve parçalara ayrılan tüm metinleri, temiz bir sayfaya düzgün bir biçimde aktarmak.
